ترشح شیر مادر یک فرآیند طبیعی است که در اثر تولید هورمون پرولاکتین توسط غده هیپوفیز در مغز ایجاد می‌شود. تولید و ترشح شیر مادر برای تامین تغذیه و رشد نوزاد بسیار مهم است و دارای فواید زیادی برای مادر و نوزاد است. با تغذیه از شیر مادر، نوزاد به تمام نیازهای غذایی خود، از جمله پروتئین، چربی، ویتامین، مواد معدنی و آنتی‌بادی‌ها، دسترسی دارد. شیر مادر حاوی آنتی‌بادی‌ها است که نوزاد را در برابر عفونت‌ها و بیماری‌ها مقاومت می‌دهد و سیستم ایمنی او را قوی می‌کند. همچنین، شیر مادر دارای فاکتورهای رشد است که رشد و توسعه سلول‌ها و بافت‌های نوزاد را تسریع می‌کند. 

  برای مادر نیز، شیردهی مزایای فراوانی دارد. تولید شیر مادر کمک می‌کند تا رحم به حالت قبل از بارداری برگردد و خطر ابتلا به برخی بیماری‌ها مانند سرطان پستان و تخمدان را کاهش می‌دهد. همچنین، شیردهی باعث افزایش اتصال و علاقه‌مندی مادر و نوزاد می‌شود و احساس عشق و امنیت را در نوزاد تقویت می‌کند. همچنین، تغذیه از شیر مادر به مادر کمک می‌کند تا وزن اضافه بارداری را سریعتر کاهش دهد و به حفظ سلامت روانی او کمک می‌کند.

برای افزایش شیر مادر، رعایت چند راهکار می‌تواند مفید باشد:

1. تغذیه مناسب: مادران باید تغذیه سالم و مناسب داشته باشند و از مواد غذایی غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی استفاده کنند. مصرف مقدار کافی آب نیز برای تولید شیر مفید است.

2. استراحت کافی: استراحت و خواب کافی برای مادران بسیار مهم است. استراحت مناسب باعث افزایش هورمون پرولاکتین و در نتیجه تولید شیر بیشتر می‌شود.

3. شیردهی منظم: تغذیه منظم و شیردهی به نوزاد به موقع باعث افزایش تولید شیر می‌شود. اگر نوزاد به نحو مناسب از شیر مادر تغذیه نشود، بدن مادر به تدریج کمتر شیر تولید خواهد کرد.

4. استفاده از روش‌های تحریک شیردهی: استفاده از روش‌های مانند پمپاژ شیر، تخلیه کامل سینه‌ها و ماساژ سینه می‌تواند به تحریک تولید شیر کمک کند.

5. حذف استرس: استرس و فشار روحی می‌تواند عاملی برای کاهش تولید شیر باشد. بنابراین، رفع استرس و استراحت روحی مناسب می‌تواند به افزایش شیر مادر کمک کند. 

6. مراجعه به متخصصین: در صورتی که مادران با مشکلاتی همچون کمبود شیر یا سایر مشکلات شیردهی روبرو هستند، مراجعه به متخصصین مانند پزشکان یا مشاوران شیردهی می‌تواند به حل این مشکلات کمک کند.

شیردهی صحیح شامل مراعات چند نکته است:

  • تهیه محیط مناسب: قبل از شیردهی، دست‌ها با آب و صابون شسته شود و سینه‌ها به آب گرم شسته شده و خشک شوند.
  • نحوه نشستن: مادر باید در هنگام شیردهی در یک محیط راحت و آرام قرار بگیرد. پشت و سر مادر باید به حالت راست باشد و سینه‌ها باید به طرف دهان نوزاد تمایل یابند.
  • استفاده از روش‌های تحریک: قبل از شیردهی، می‌توان با ماساژ سینه یا تخلیه کامل سینه‌ها، تولید شیر را تحریک کرد.
  • تغذیه منظم: باید به نوزاد در بازه‌های منظم شیر داده شود تا تولید شیر مادر افزایش یابد.
  • استفاده از روش‌های کمکی: در صورتی که مادر نتواند به طور کامل شیر دهد، می‌توان از روش‌های کمکی مانند پمپاژ شیر استفاده کرد تا شیر مادر ذخیره شود و به نوزاد داده شود.
  • تغذیه سالم: مادر باید تغذیه سالم و مناسب داشته باشد تا تولید شیر مفید و کافی را تامین کند.
  • استراحت کافی: استراحت و خواب کافی برای مادر بسیار مهم است تا بدن به طور مناسب برای تولید شیر آماده شود
  • حل مشکلات: در صورت بروز مشکلات شیردهی مانند کمبود شیر یا سایر مشکلات، مادر باید به متخصصین مراجعه کند تا راهکار مناسب برای حل این مشکلات پیدا شود. 

چه مواد غذایی باعث افزایش شیر مادر می شود؟

مواد غذایی زیر می‌توانند به افزایش شیر مادر کمک کنند:

1. آب: مصرف مقدار کافی آب در طول روز می‌تواند تولید شیر را افزایش دهد.

2. میوه‌ها و سبزیجات: مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه و پر آب، باعث افزایش تولید شیر می‌شود.

3. محصولات لبنی: شیر، پنیر، دوغ و ماست از منابع خوبی برای افزایش شیر مادر هستند.

4. غلات: مصرف غلات مانند جو، گندم و برنج می‌تواند تولید شیر را افزایش دهد.

5. ماهی و گوشت: مصرف منابع پروتئینی مثل ماهی و گوشت نیز به افزایش شیر مادر کمک می‌کند.

6. سبوس‌دهی: مصرف غذاهای سبوس‌دهی مانند نان و غلات با سبوس، به افزایش شیر کمک می‌کند.

7. گیاهان دارویی: برخی گیاهان دارویی مانند آویشن، کمین و گل گاوزبان نیز معتقد است که به افزایش شیر مادر کمک می‌کنند.

امیدواریم این راهکار ها مفید واقع شود.